💻Komut satırı
Linux Shell Nedir ve Nasıl Çalışır?
Linux Shell, kullanıcının komutları yazdığı ve çalıştırdığı bir komut yorumlayıcısıdır. Shell, kullanıcı ile işletim sistemi arasında bir arayüz görevi görür ve komutları kabul eder, yorumlar ve sonuçlarını kullanıcıya geri döndürür.
Birçok farklı Linux kabuğu mevcuttur, ancak en yaygın olanı Bash (Bourne-Again SHell)'tir. Bash, UNIX'teki orijinal Bourne Shell'in bir geliştirmesi olarak ortaya çıktı ve Linux için standart kabuk olarak kullanılıyor.
Kullanıcılar, kabukta bir komut yazarken veya çalıştırırken birçok farklı işlem yapabilirler. Bazı örnekler şunlardır:
Dosya sistemini gezinme
Dosya ve dizinleri oluşturma, kopyalama, taşıma ve silme
Dosya içeriği okuma ve yazma
Dosyaları ve dizinleri arama ve sıralama
Programları çalıştırma ve durdurma
Sistem ayarlarını ve ortam değişkenlerini ayarlama
ls komutu: Bu komut, mevcut dizindeki dosya ve klasörleri listeler.
$ ls
Desktop Documents Downloadsbash
$ ls -la
total 64
drwxr-xr-x 16 user staff 512 Mar 17 11:44 .
drwxr-xr-x 18 user staff 576 Mar 17 10:47 ..
-rw-r--r-- 1 user staff 0 Mar 17 11:23 .file1
-rw-r--r-- 1 user staff 0 Mar 17 11:23 .file2
drwxr-xr-x 4 user staff 128 Mar 17 11:36 folder1
drwxr-xr-x 4 user staff 128 Mar 17 11:44 folder2
-rw-r--r-- 1 user staff 1656 Mar 17 11:23 index.html
-rw-r--r-- 1 user staff 0 Mar 17 11:23 script.js
cd komutu: Bu komut, belirtilen dizine geçiş yapar.
$ cd Documents/
$ pwd
/home/user/Documents
mkdir komutu: Bu komut, belirtilen isimde bir dizin oluşturur.
$ mkdir yeni_dizin
$ ls
Desktop Documents Downloads yeni_dizin
touch komutu: Bu komut, belirtilen isimde bir dosya oluşturur.
$ touch yeni_dosya.txt
$ ls
Desktop Documents Downloads yeni_dizin yeni_dosya.txt
cp komutu: Bu komut, belirtilen dosyayı veya dizini kopyalar.
$ cp yeni_dosya.txt yeni_dosya2.txt
$ ls
Desktop Documents Downloads yeni_dizin yeni_dosya.txt yeni_dosya2.txt
rm komutu: Bu komut, belirtilen dosyayı veya dizini siler.
$ rm yeni_dosya2.txt
$ ls
Desktop Documents Downloads yeni_dizin yeni_dosya.txt
find komutu: belirtilen bir dizinde ve alt dizinlerinde arama yapmak için kullanılan bir Linux komutudur. Arama sonuçları, belirtilen arama kriterlerine göre filtrelenir ve ekrana yazdırılır.
$ find /home -name "*.txt"
/home/user/Documents/example.txt
/home/user/Desktop/test.txt
/home/user/Downloads/report.txt
Bu örnekte, "/home" dizininde üç farklı klasörde ".txt" uzantılı dosyalar bulunmuştur ve find komutu tarafından bu dosyaların tam yolları ekrana yazdırılmıştır.Bash
ps komutu: Bu komut, çalışan işlemleri listeler.
$ ps
PID TTY TIME CMD
1234 pts/0 00:00:00 bash
5678 pts/0 00:00:00 ps
kill komutu: Bu komut, belirtilen PID numarasına sahip işlemi sonlandırır.
$ kill 1234h
top komutu: Linux/Unix sistemlerinde sistem kaynaklarını izlemek için kullanılan bir araçtır. Bu komut, sistemin CPU kullanımı, bellek kullanımı, işlem sayısı ve diğer kaynak kullanım istatistiklerini gösterir.
top - 12:55:35 up 10 days, 17:32, 2 users, load average: 0.00, 0.01, 0.05
Tasks: 139 total, 1 running, 87 sleeping, 0 stopped, 1 zombie
%Cpu(s): 0.0 us, 0.0 sy, 0.0 ni,100.0 id, 0.0 wa, 0.0 hi, 0.0 si, 0.0 st
MiB Mem : 15859.7 total, 1116.7 free, 11245.7 used, 3476.7 buff/cache
MiB Swap: 16384.0 total, 15738.8 free, 645.2 used. 3356.7 avail Mem
PID USER PR NI VIRT RES SHR S %CPU %MEM TIME+ COMMAND
3526 john 20 0 2478208 678476 63500 S 0.0 4.2 4:15.50 firefox
1083 root 20 0 0 0 0 Z 0.0 0.0 0:00.00 zombie
890 mysql 20 0 1552776 273952 25364 S 0.0 1.7 23:18.43 mysqld
726 root 20 0 30572 6248 5152 S 0.0 0.0 22:33.19 systemd-journal
772 root 20 0 243900 5708 3908 S 0.0 0.0 18:44.70 NetworkManager
2911 john 20 0 908776 147840 90044 S 0.0 0.9 0:01.57 gnome-terminal-
2364 john 20 0 1449552 34812 26156 S 0.0 0.2 0:09.60 gvfsd-http
Yukarıda, PID 1083'e sahip bir zombi işlemi var. Bu işlem, hafızada herhangi bir yer kaplamaz, ancak hala sistem kaynaklarını kullanabilir ve ebeveyn süreci tarafından sonlandırılmayı bekleyebilir.
Last updated